Maar afhankelijk van je situatie kan het net slecht uitkomen. Mijn eigen moeder bijvoorbeeld, had er vorige week helemaal geen zin in om een dag in te leveren van haar peperdure kunstreis naar Noord Spanje. De nachtvlucht die haar werd aangeboden leek haar ook niet zo’n verstandige optie. Op haar leeftijd telt stress en een nacht doorhalen toch zwaarder. De jongens en meisjes van de Koninklijke luchtvaartmaatschappij waren onvermurwbaar. Moeder kon niet mee.
Oneerlijk
Behalve dat het zonde is natuurlijk, overheerste bij mij de vraag: was dit nou eerlijk? Hoe is het mogelijk dat een dame van 77, die zich netjes twee uur voor vertrek meldt en met een groep reist, niet mee mag, en Special Premium- of Bonuskaarthouders die later in de rij aanschuiven wél? Nee, het voelt heel erg oneerlijk. Er is geen rekening gehouden met de specifieke situatie van mijn moeder. Dit bedrijf komt in het vervolg onderaan het lijstje als ik vliegtickets ga boeken.
Toezichthouders
Het is misschien nog wel erger als je het gevoel hebt dat de overheid je niet eerlijk behandelt. Je kunt niet bij een andere overheid gaan shoppen, immers. Ik hoor in mijn werk vaak dat kinderopvangorganisaties het gevoel hebben dat het toezicht niet eerlijk gebeurt. Want wat de ene toezichthouder afkeurt, vindt de andere geen probleem. Een niet te negeren punt, want als houders het gevoel hebben ongelijk behandeld te zijn door een toezichthouder, is dat schadelijk voor het draagvlak van het toezicht en de onderliggende regels. Het is niet meer dan terecht dat we als Landelijk Centrum Toezicht Kinderopvang bij GGD GHOR Nederland als opdracht hebben om de uniformiteit van het toezicht te bevorderen. En daar komen we een heel eind mee. Met trainingen, instrumenten en informatie bieden we voor alle toezichthouder dezelfde basis en werkwijze aan. Toezichthouders zijn voortdurend met elkaar in gesprek om hun werkwijze, en hoe ze tot hun oordeel komen, aan elkaar te spiegelen. Het lastige is alleen dat het toezicht op de kinderopvang geen trucje is waarbij je aan de hand van een vast protocol overal en altijd hetzelfde doet. En dat is maar goed ook, want we willen juist dat een toezichthouder de specifieke situatie beoordeelt en maatwerk levert. Dit uiteraard binnen de wettelijke minimumeisen die voor alle aanbieders van kinderopvang hetzelfde zijn.
Gemeenten
De Inspectie van het Onderwijs stelde onlangs: een houder met meerdere locaties in schijnbaar dezelfde situatie, wordt op verschillende aantallen kwaliteitseisen getoetst. Ook hier lijkt sprake van oneerlijkheid. Wat die situatie dan zo hetzelfde maakt, en waarom dit toch alleen ‘schijnbaar’ zo is, vertelt de Onderwijsinspectie er niet bij. Ik denk dat ik weet waarom. Dat komt precies omdat het zo verdraaide lastig is exact vergelijkbare praktijksituaties te vinden in de kinderopvang. Gemeenten mogen overigens zelf bepalen – boven een minimum – op hoeveel kwaliteitseisen ze de toezichthouder willen laten beoordelen. Dat leidt tot verschillen tussen gemeenten, die als oneerlijk kunnen worden ervaren. Het is een bewuste keuze om het toezicht bij gemeenten te leggen en daar is ook veel voor te zeggen. Kinderopvang is een diverse en deels lokale georiënteerde sector, die een verbinding met lokaal beleid verdient. Dan kun je niet zeggen: we kijken alleen of de GGD overal hetzelfde handelt.
En mijn moeder? Die gaat een andere mooie reis maken. En misschien zit er voor mij nog een mazzeltje aan vast en kan ik met haar naar Noord Spanje. San Sebastian schijnt culinair de top van Europa te vertegenwoordigen. Eerlijk gezegd kijk ik daar naar uit.
Dit is een blog van Mireille Gemmeke, teamleider Landelijk Centrum Toezicht Kinderopvang.
De GGD levert regelmatig weblogs aan voor Kinderopvangtotaal, iedere keer door een andere auteur geschreven:
- Bert van de Velden: Kwaliteit doen we samen >>
- John Bosch: Twitter in the picture >>
- Joanna Korfage: Clichés kinderopvang >>
- Tineke Steen: Handhaven, of toch niet? >>
- Team GGD Rotterdam-Rijnmond: Uniformiteit bij inspectiebezoeken >>
- Eva Leyen: Meldcode kindermishandeling >>
- Guus Krähe: Toezichthouders zijn onaangename mensen >>